ROWY
Rowy
Rowy – Rowë (jęz. kaszubski) – Rowe (jęz. niemiecki). Wieś o metryce średniowiecznej – pierwsza wzmianka w źródłach historycznych pochodzi z 1282 r., choć znaleziska archeologiczne potwierdzają osadnictwo pradziejowe. Tereny, na których położona jest wieś, należały do państwa polskiego od czasów Mieszka I do XIII w. Od roku 1000 obejmowało je biskupstwo w Kołobrzegu założone przez Bolesława Chrobrego. Pierwotnie wieś zamieszkiwali Słowińcy, będący odłamem ludności kaszubskiej. W roku 1799 po raz ostatni wygłoszono w kościele w Rowach kazanie w języku słowińskim.
Z Rowów wywodzi się arystokratyczna prusko-niemiecka rodzina Yorck von Wartenburg, m.in. Johann Ludwig Yorck von Wartenburg – pruski feldmarszałek z okresu wojen napoleońskich i Peter Yorck von Wartenburg – członek antyhitlerowskiego ruchu oporu, jeden z założycieli „Kręgu z Krzyżowej”.
Port rybacki w Rowach
Niewielka przystań położona przy ujściu rzeki Łupawy do Bałtyku. Służy kutrom rybackim i statkom wycieczkowym. Polecamy w spokojniejsze dni spacer po falochronach portowych – atrakcyjny jest szczególnie dłuższy falochron zachodni. Tuż przy porcie znajduje się smażalnia i sklep ze świeżymi, wędzonymi rybami.
Plaże w Rowach
Należą do jednych z najpiękniejszych nad Bałtykiem. Oficjalne kąpielisko na plaży Rowy-Zachód ma ok. 400 m i kilka zejść, z których ostatnie prowadzi na plażę dla psów. Plaża Rowy-Wschód, dostępna z przysiółka Rówek na wschód od portu, ma 200 m długości.
Kościół pw. Apostołów Piotra i Pawła, ul. Kościelna
Wzniesiony został w roku 1849 jako kościół protestancki. Jest to niewielka, urocza, neoromańska świątynia zbudowana z granitowych bloków, obecnie działająca w obrządku rzymskokatolickim.
Grodzisko stożkowe / Wzgórze Cmentarne
Idąc od kościoła ulicą Spokojną, dojdziemy do niewielkiego, porośniętego wzniesienia, które kryje relikty późnośredniowiecznego gródka stożkowatego z bardzo słabo widocznymi elementami umocnień ziemnych. W czasach nowożytnych (do końca lat 40. XX w.) wzgórze było miejscem pochówków miejscowej ludności. Chowano tu także marynarzy ze statków, które zatonęły na wysokości Rowów. Kroniki kościelne potwierdzają, że od XVIII do XX wieku rozbiło się tu około 25 jednostek, a ofiarami byli m.in. Francuzi, Szwedzi, Hiszpanie, Holendrzy, a nawet Arabowie. Obecnie cmentarz jest bardzo zdewastowany z zachowaną niewielką liczbą nagrobków.
Uwaga! W niektórych przewodnikach i informatorach turystycznych grodzisko i Wzgórze Cmentarne są błędnie opisywane jako dwie oddzielne lokalizacje.